e-Government လုပ္ငန္းစဥ္ထူေထာင္ေရးအတြက္ ပထမနည္းျဖစ္ေသာ (Web Presence) အျဖစ္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ (Website) မ်ားကို အင္တာနက္ေပၚသို႕ ထုတ္လႊင့္ကာ မိမိတို႕ အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ျပည္သူလူထုသို႕ One Way သေဘာမ်ဳိး သိေအာင္ျပဳလုပ္ၿပီး ေသာအခါ ဒုတိယအဆင့္အေနျဖင့္ အစိုးရ၏ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားကို ျပည္သူမ်ား တစ္ေနရာတည္းမွ One-Stop-Shop ပံုစံ ဆက္သြယ္ေဆာင္ ႐ြက္ႏိုင္ေသာ Two – Ways ပံုစံမ်ဳိး ျဖစ္ေစရန္ Internet Portal မ်ားကို ဖန္တီးျပဳလုပ္လာၾကပါသည္။ ယင္းတို႔ကို e-Government Portal (သို႔) e-Services Portal ဟူ၍ေခၚ ဆိုပါသည္။
Government Internet Portal (e-Government Portal) မ်ားထူေထာင္ရ ျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားမွာ-
(၁) အစိုးရ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၏ သတင္း အခ်က္အလက္ႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို ျပည္ သူမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား အလြယ္တကူရယူေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္။
(၂) အင္တာနက္ေပၚတြင္မရႏိုင္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို မည္သို႔ ရယူေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ကို လမ္းညႊန္ရန္တို႔ျဖစ္ပါသည္။
ျပည္သူလူထုႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႕ရယူလိုေသာ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ား ရယူႏိုင္ရန္ မ္ိမိတို႔ေဆာင္ရြက္လိုေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို လြယ္ကူလ်င္ျမန္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ e- Government Portal (e- Services Portal) ကိုခ်ိတ္ဆက္ၿပီး မိမိတို႔ လိုအပ္သလို အစုိးရဌာနႏွင့္ အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကသျဖင့္ e-Government လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခုလံုးအတြက္ မရွိမျဖစ္ (Gateway) ႀကီးတစ္ခု သဖြယ္ျဖစ္ လာပါသည္။ ထို႕အျပင္ အစိုးရလုပ္ငန္းမ်ား၏ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ားႏွင့္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ရရွိေစႏိုင္ေသာစနစ္အျဖစ္သာမက အစိုးရစီမံ ခန္႔ခြဲမႈပံုစံသစ္ (New Government) ျဖစ္ ေပၚလာေစမည့္ ပါရာဒိုင္း (Paradigm) ကို လည္း ဖန္တီး ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါသည္။
အစုိးရဌာနတစ္ခုခ်င္းစီ၏ ဗ်ဴ႐ုိကေရစီ ပံုစံသီးျခားလုပ္ေဆာင္ေပးမႈ e-Government Portal ကို ဖန္တီးၿပီး အစိုးရဌာနမ်ား၏ (Organizational Silos) မ်ားအသြင္မွ ျပည္သူလူထု လိုအပ္ခ်က္အေျခခံ (Citizen Centric) ပံုစံ အသြင္ေျပာင္း ေဆာင္ရြက္မႈေပးႏိုင္ပံုကိုပံု ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
Portal ကို ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားပံု (Portal Organization)
အစိုးရ Website မ်ားတြင္ပါ၀င္ေသာ Web စာမ်က္ႏွာမ်ား (Web Page) ကိုလမ္းညႊန္ (Directory) ပံုစံ၊ (Menu) ပံုစံျပဳလုပ္ေစၿပီး သိလိုသမွ်ကို လမ္းညႊန္အတိုင္း ပံုေသၾကည့္သြားႏိုင္ရန္ စီစဥ္ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သတင္းအခ်က္အလက္သိ႐ုံ (Web Presence) အတြက္ အသံုး၀င္ေသာ္လည္း အသံုးျပဳသူ တစ္ဦး၏ သီးသန္႔လိုအပ္ခ်က္အတြက္မူ အဆင္မေျပမႈမ်ား၊ ေျမာက္မ်ားစြာရွာေဖြရေသာ အခက္အခဲမ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ Portal ဖြဲ႕စည္း တည္ေဆာက္မႈမ်ားမွာ သာမန္ Website ႐ိုး႐ိုးမ်ားကဲ့သို႔ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္း၏ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဖာ္ျပေပးျခင္းပံုစံမ်ိဳးသာ အသံုးျပဳသည့္ ျပည္သူလိုအပ္ခ်က္အတိုင္း ရွာေဖြ ေဆာင္ ရြက္ႏုိင္ရန္ Navigation စီစဥ္ထား႐ွိ ပါသည္။
အစိုးရဌာနမ်ားအေနျဖင့္ e-Government Portal (e-Service Portal) မ်ားတည္ေဆာက္ၿပီး ျပည္သူ လူထုကို ေဆာင္ ရြက္မႈမ်ားေပးရန္ ေပး႐ိုးေပးစဥ္ သမား႐ိုးက် ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားသာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျပည္သူ လုထုဖက္မွ လိုလားသည္မွာ ယခင္ထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ ေဆာင္႐ြက္မႈပံုစံမ်ား ျဖစ္ ေပၚလာေစေရး ျဖစ္ ပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ မိုဘိုင္းဖုန္းမ်ားမွ အစိုးရသတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ားကို ရယူႏိုင္ေသာ (m-Government) စနစ္မ်ဳိး၊ တစ္ႏိုင္ငံလံုး၏စာရင္းမ်ား၊ ေပၚလစီမ်ား၊ အေရးႀကီးေသာ သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားကိုပါ ေဆာင္႐ြက္ ေပးႏိုင္ေသာ Portal မ်ဳိး စသည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။
အစိုးရဌာနမ်ားအေနျဖင့္ Portal ကို ထူေထာင္ၿပီး ျပည္သူလူထုႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ ငန္းမ်ားအတြက္ အစိုးရေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားကို က်ယ္ျပန္႔စြာ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ ႐ြက္ရာတြင္ ေရွ႕မ်က္ႏွာစာ Portal ၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ အစိုးရေအဂ်င္စီမ်ားအေနျဖင့္ ျပင္ ဆင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္လိုအပ္ပါသည္။ Portal သည္ အစိုးရႏွင့္ျပည္သူလူထု၊ စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ထိေတြ႕ ဆက္စပ္ရမည့္ (Interface) သာျဖစ္ပါသည္။ အမွန္တကယ္လက္ ေတြ႕ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ အစိုးရေအဂ်င္စီမ်ား၊ ဌာနမ်ားအေနျဖင့္ လ်င္ျမန္စြာေတာင္းဆိုလာေသာ၊ က်ယ္ျပန္႕စြာ လိုအပ္လာေသာ ျပည္သူ လူထုႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ရန္ သမား႐ိုုးက် ဖြဲ႕စည္း ထားေသာပံုစံမ်ားကို ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းျခင္း (Restructuring) အစိုးရဌာန အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းစည္းျခင္း (Merger) တို႔ျပဳလုပ္ၾကရပါ သည္။
ဥပမာအားျဖင့္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ၏ G4C e- Service Centre ဟူေသာ (Government For Citizen Portal) ကို အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ဘတ္ဂ်တ္၀န္ႀကီးဌာန၊ သတင္းအခ်က္ အလက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန စေသာ ၀န္ႀကီးဌာန (၃) ခုမွ ဦးေဆာင္ပါသည္။ ျပည္သူမ်ား (One-Stop-Shop) ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္ အမ်ဳိးသား မွတ္ပံုတင္ျခင္း၊ ေျမႏွင့္အေဆာက္အဦ၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ႏွင့္ လိုင္စင္၊ အခြန္ေကာက္ခံျခင္းစေသာ (Database) (၅)မ်ဳိးတြင္အက်ဳံး၀င္ေသာ အစိုးရဌာနမ်ား အားလံုုးဆက္စပ္ခ်ိတ္ဆက္ထားပါသည္။ ယင္း G4C Portal မွ အစိုးရေဆာင္႐ြက္မႈအမ်ဳိးအစားေပါင္း (၄၁၀၀) ေက်ာ္ကို လုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ အစိုးရသို႕ေပးရမည့္ အီလက္ထေရာနစ္ ပံုစံ (e-Form) မ်ား၊ ခိ်တ္ဆက္ရန္လိုအပ္သည့္ ေနရာမ်ား စသည္တို႔အပါ၀င္ ျပည္သူလူထု လိုအပ္ခ်က္အတိုင္း ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ရန္ ေဆာင္႐ြက္ေပးပါသည္။
Portal စီမံခန္႔ခြဲျခင္း (Portal Management)
e-Government Portal မ်ား ထူေထာင္ႏိုင္ရန္ နည္းပညာ၊ လူအင္အား၊ ေငြ အင္အားႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈတို႔ ျပည့္စံုလံုေလာက္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (၂၄) နာရီမျပတ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ ျပည္သူလူထု လိုအပ္ ခ်က္မ်ားကို မရပ္မနား ျပည့္၀ေအာင္ေဆာင္႐ြက္ ေပးရမည့္ လုပ္ငန္းမ်ဳိး ျဖစ္သည့္အတြက္ အစိုးရဌာန တစ္ခုအေနျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္ အခက္အခဲရွိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ PPP (Public Private Partnership) ဟူေသာ အစီအစဥ္မ်ဳိးျဖင့္ အစိုးရႏွင့္ ပုဂၢလိက တို႔ ေပါင္းစပ္လုပ္ကိုင္ေသာ နည္းလမ္းကို အသံုးမ်ားလာခဲ့ပါသည္။ အစိုးရအေနျဖင့္ Portal လုပ္္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ နည္းပညာ၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈကို ပုဂၢလိကအပ္ႏွံေဆာင္ရြက္ၿပီး (Outsourcing) ျပဳ လုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ASP (Application Service Provider ) လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈကို အခ်ဳိ႕ေသာ ပုဂၢလိကကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္လည္း Portal ထူေထာင္ေပးျခင္းသာမက၊ Portal လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ ရြက္ျခင္းႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကိုပါ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ပါသည္။ Portal တစ္ခုလုပ္ေဆာင္မႈွႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအတြက္ လိုအပ္ေသာဘ႑ာေငြကိုလည္း အစိုးရမွေပးျခင္းမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ၊ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေသာ ပုဂၢလိကကုမၸဏီမွ ေၾကာ္ျငာခေကာက္ယူျခင္း၊ စီမံေရး ဆန္ေသာ (ဥပမာ e-Commerce) လုပ္ ေဆာင္မႈမ်ဳိးေပၚမွ အခေကာက္ယူေစျခင္း စသည့္နည္းမ်ဳိး အသံုးျပဳေသာ (Business Model) မ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။
ဥပမာအားျဖင့္ ေဟာင္ေကာင္မွ ESD Life Portal သည္ ေဟာင္ေကာင္အစိုးရ အေနျဖင့္ ေဟာင္ေကာင္ တြင္ ေနထိုင္သူလူဦးေရ (၇) သန္းအတြက္ အစိုးရဌာနေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္ပါ၀င္ၿပီး ေဆာင္ရြက္မႈအမ်ဳိးအစား (၁၁၀)ေက်ာ္ကို ေန႔ညမျပတ္ (၂၄) နာရီပတ္လံုး ေဆာင္ရြက္မႈေပးႏိုင္ေသာ Portal ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းကို ေဟာင္ေကာင္အစိုးရမွ ESD Service Limited ဟူေသာ ပုဂၢလိကကုမၸဏီသို႕ အလုပ္ အပ္ႏွံေဆာင္႐ြက္ကာ (Outsourcing) နည္း လမ္းျဖင့္ စီမံခန္႔ခြဲ ေဆာင္ရြက္လ်က္႐ွိပါသည္။
From Organizational Silos to Citizen Centricity
One-Stop Procurement: Electronic Trading System (Hong Kong)
Hong Kong's ESDlife Portal
