သတင္းအခ်က္အလက္နွင့္ ကြန္ယက္လုံျခဳံေရး အပုိင္း(၃)

သတင္းအခ်က္အလက္လုံျခံဳဖုိ႕ Password ေပးတာဂရုစုိက္စုိ႕

“ေျဖာင္းေျဖာင္း…..ေျဖာင္းေျဖာင္း”
ညေနခင္းတစ္ခုမွာကြ်န္ေတာ္လည္းအလုပ္နည္းနည္းပါးူတာနဲ႕အိမ္ေစာေစာျပန္ျပီးမေရာက္တာၾကာျပီျဖစ္တဲ့ ေက်ာင္းေနဖက္သူငယ္ခ်င္းတစ္ဦးရဲ႕ရုံးခန္းထဲကုိတံခါးဖြင့္အ၀င္မွာၾကားလုိက္ရတဲ့အသံေတြပဲျဖစ္ပါေတာ့တယ္၊ ထုိသူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူမွာကြ်န္ေတာ္နဲ႕မႏၱေလးတကၠသုိလ္အတူတူတက္ေရာက္ခဲ့ျပီးအခုေတာ့ရန္ကုန္သူတစ္ဦး ႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ကာကုိယ္ပုိင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုနဲ႕အဆင္ေျပအေျခက်ေနသူတစ္ဦးပဲျဖစ္ပါတယ္၊ အလုပ္ တာ၀န္၊ မိသားစုတာ၀န္ကုိယ္စီနဲ႕မုိ႕သာေရးနာေရးကိစၥေတြေလာက္ပဲေတြ႕ျဖစ္ၾကတာမုိ႕ ၾကံဳၾကိဳက္ တုန္းအလည္အပါတ္၀င္ရင္းေထြရာေလးပါး၊ေရွးေဟာင္းေနွာင္းျဖစ္ေတြေျပာၾကဖုိ႕လာခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္လည္းတံခါးကုိတြန္းဖြင့္၀င္လုိက္ရင္းသူငယ္ခ်င္းဘာေတြမ်ားျဖစ္ေနလည္းလုိ႕ၾကည့္လုိက္တဲ့အခါမွာ ေတာ့သူ႕ကုိစားပြဲေပၚမွာရွိတဲ့ကြန္ပ်ဴတာေရွ႕မွာအက်အနထုိင္ျပီး Keyboard ကေနတစ္ခုခုကုိအသည္းအသန္ ရုိက္ေနတာကုိေတြလုိက္ရပါေတာ့တယ္ ၊ ဒါနဲ႕ကြ်န္ေတာ္လည္း” သူငယ္ခ်င္းမင္းဘာေတြအသည္းအသန္ရုိက္ ေနတာလည္း Keyboard မေကာင္းရင္လည္းဘာမွတန္ဖုိးရွိတာမဟုတ္ဘူး၊အသစ္လဲလုိက္ပါလား၊သူမ်ားေတြ ၾကားရင္အခန္းထဲမွာတစ္ခုခုျဖစ္ေနတဲ့အတုိင္းပဲ “ လုိ႕ကုိ္ယ့္ဗီဇအတုိင္းဆရာလုပ္လုိက္တဲ့အခါမွာေတာ့သူက “မင္းကေတာ့ေက်ာင္းဆရာလုိ႕မေျပာရဘူး၊ဘယ္သူ႕ကုိေတြ႕ေတြ႕ဆရာလုပ္ဖို႕ပဲစဥ္းစားေနေတာ့တာပဲ၊ငါ့ ကြန္ ပ်ဴတာကဘာမွမျဖစ္ဘူး Keyboard ကလည္းအေကာင္းၾကီးရွိေသးတယ္၊အခု Facebook သုံးဖုိ႕ Password ရုိက္ေနတာကြ၊မင္းကဘာမွလည္းမသိဘဲနဲ႕” လုိ႕ျပန္ေျပာလုိက္ေတာ့ကြ်န္ေတာ္လည္းအံ႕ၾသသြားျပီးသူငယ္ခ်င္း ရယ္ Facebook သုံးဖုိ႕ Password ရုိက္တာမ်ားလူသတ္ေနတဲ့အတုိင္းပဲ၊ေနပါအုံးမင္းက Password ကုိဘာ ေတြမ်ားခက္ခက္ခဲခဲေပးထားလုိ႕အသဲအသန္ရုိက္ေနရတာလည္းလုိ႕အတြန္႕တက္လုိက္တဲ့အခါမွာေတာ့သူျပန္ေျပာလုိက္တဲ့စကားအျပီးမွာကြ်န္ေတာ္လည္းပါးစပ္အေဟာင္းသားျဖစ္သြားပါေတာ့တယ္
သူျပန္ေျပာလုိက္တာကေတာ့ “ ငါက Facebook Password ကုိဘာမွလည္းခက္ခက္ခဲခဲေပးထားတာ မဟုတ္ဘူး၊ငါ့ေယာက္ဖၾကီးရဲ႕နံမည္ကုိပဲေပးထားတာကြ၊သူ႕နာမည္ကနဲနဲရွည္ေနတာရယ္သူ႕ကုိယ္လည္း ၾကည့္မရတာနဲ႕အသံအက်ယ္ၾကီးျမည္ေအာင္ရုိက္ေနတာ၊မင္းစဥ္းစားၾကည့္ေလ ငါကသူ႕ညီမနဲ႕ခ်စ္သူေတြ ျဖစ္အိမ္ေထာင္က်ေတာ့ဆံထုံးေနာက္ေယာင္ပါရန္ကုန္ကုိလုိက္လာရတယ္၊ျပီးေတာ့သူ႕အေမၾကီးကလည္း က်မ္းမာေရးသိပ္မေကာင္းေတာ့သမီးေလးကိုမခဲြနုိင္ဘူးဆုိျပီးသူတုိ႕အိမ္မွာလုိက္ေနေတာ့ေယာကၡမအိမ္တက္ သမက္မ်က္နွာငယ္ဆုိသလုိဇနီးျဖစ္သူနဲ႕အဆင္ေျပေပမဲ့ေနရထုိင္ရတာသိပ္မလြတ္လပ္ဘူးေပါ့ကြာ၊ျပီးေတာ့ ေယာကၡမၾကီးကက်မ္းမာေရးမေကာင္းေတာ့ငါ့မွာအလုပ္တစ္ဖက္နဲ႕အိမ္ကိစၥေတြ၀ုိင္းျပီးကူေပးေနရတာေပါ့၊ အိမ္အလုပ္ကူရတာျပသာနာမရွိပါဘူး၊ငါလည္းအိမ္ေထာင္မက်ခင္ကမိသားစုတာ၀န္ေတြယူခဲ့ရတာမင္းသိေန တာပဲဆုိးတာကေတာ့သူ႕အကုိပဲငါ့လူေရ၊ သူကဇနီးျဖစ္သူထက္အသက္(၅)နွစ္ေလာက္ၾကီးျပီး အျငိမ္းစား ယူထားတဲ့လူပ်ိဴၾကီးဆုိေတာ့တေန႕တေန႔ဟုိဟာေျပာလုိက္ဒီဟာေျပာလုိက္နဲ႕နားကုိေကာင္းေကာင္းမေနရဘူး၊ ငါ့မလဲမိန္းမမ်က္နွာရွိေတာ့တစ္ခါတေလျပန္ေျပာခ်င္ေပမဲ့မေကာင္းတတ္ေတာ့ေအာင့္အီးသည္းခံေနရတာဟုိတရက္ကဆုိသူေျပာတဲ့အေပါက္ကငါပဲမဟုတ္တာေတြအကုန္လုပ္ျပီးအိမ္မွာဟန္ေဆာင္ေနသလုိမ်ိဳးမင္းပဲစဥ္းစား ၾကည့္ဘယ္ေလာက္ရုိက္ခ်င္စရာေကာင္းလဲ၊ဒါေၾကာင့္ငါလည္းစကားနည္းရန္ဆဲသူ႕ကို္ေတာ့ဘာမွျပန္ေျပာ မေနေတာ့ပဲရုံးမွာသုံးတဲ့ Facebook Account ကုိသူ႕နာမည္နဲ႕ Password လုပ္ျပီးအိမ္မွာသူေျပာလုိက္တာေတြ တစ္ခုခုကုိျပန္သတိရမိတုိင္းအခုလုိပဲ Password ကုိခပ္နာနာေလးရုိက္ျပီးဖြင့္ေနတာေဟ့ “ ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္လည္းပထမေတာ့အံ႕ၾသသြားရာကေန၀ါးလုံးကြဲရယ္ခ်လုိက္ျပီးသူ႕မ်က္နွာကုိတည့္တည့္ၾကည့္ကာ “ ျဖစ္မွျဖစ္ရေလသူငယ္ခ်င္းရယ္၊မင္းေယာက္ဖၾကီးကုိဒီေလာက္ခ်စ္မွန္းငါလည္းအခုမွပဲသိရေတာ့တယ္၊ ခ်စ္တာေတာ့ခ်စ္ေပါ့ကြာ၊ဒါေပမဲ့အခုလုိ Password ေပးတာေတာ့မေကာင္းပါဘူး၊ Password ဆုိတာ သတိထား မိလြယ္တဲ့နာမည္၊သေကၤတ၊ရက္စြဲ လုိဟာမ်ိဳးေတြကုိမေပးရဘူး၊ မင္းတုိ႕လုိစီးပြားေရး လုပ္ငန္း ရွင္ေတြ၊ ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားတဲ့သူေတြအတြက္သတင္းအခ်က္အလက္ေတြေပါက္ၾကားနုိင္မဲ့ အႏၱရာယ္ရွိ တယ္လုိ႕” ေျပာလုိက္မွ ကြ်န္ေတာ့ကုိမ်က္နွာငယ္ေလးနဲ႕ျပန္ၾကည့္ရင္း “ ဒါဆုိ Password ေပးတဲ့အခါ ဘယ္လုိဟာေတြေပးရမယ္၊ ဘယ္လုိဟာေတြကုိမေပးသင့္ဘူးဆုိတဲ့ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေလးေတြေျပာပါအုံး ေဘာ္ဒါၾကီးရယ္မင္းကုိ ဆရာ တင္ပါတယ္” လုိ႕ေျပာလာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္လည္း ဆရာၾကီးအုိက္တင္နဲ႕ သိထားသမ်ွေလးေတြ ကုိလုိရွင္းတုိရွင္း ေအာက္မွာေဖၚျပေပးထားတဲ့ အတုိင္းျပန္ျပီး ေဖါက္သည္ခ်လုိက္ ရပါေတာ့တယ္။
Password(စကား၀ွက္) ဆုိတာအသုံးျပဳဖုိ႕အလြယ္ကူဆုံး၊ကုန္က်စရိတ္အနည္းဆုံးျဖစ္ေပမဲ့ေပါက္ၾကားနုိင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြနဲ႕စိတ္မခ်ရတာေတြလည္းမ်ားေတာ့လုပ္ငန္းၾကီးေတြမွာ Password အသုံးျပဳမူအတြက္ Policy ေတြခ်မွတ္ျပီးအဲဒီမူ၀ါဒေတြအတုိင္းလုိက္နာက်င့္သုံးၾကရပါတယ္၊ အခုဆုိရင္လုပ္ငန္းတုိင္းနီးပါးမွာအုိင္တီ၊ အင္တာနက္၊ Database နဲ႕ Information System ေတြအသုံးျပဳေနၾကျပီျဖစ္လုိ႕ Passwrod ေတြကုိ Computer Log-On အတြက္၊ အင္တာနက္အသုံးျပဳဖုိ႕အတြက္၊ email Password၊ Database Access Password နဲ႕ Information Systems ေတြအသုံးျပဳၾကတဲ့အခါအသုံးျပဳသူရဲ႕အဆင့္ User Right ေတြ ေပၚမွာမူတည္ျပီး Password Policy ေတြခ်မွတ္အသုံးျပဳေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္၊တစ္ခ်ိဳ႕လုပ္ငန္းအဖြဲ႕အစည္း ေတြမွာဆုိရင္ email Account တင္(၃)(၄)ခုရွိတာျဖစ္တဲ့အတြက္ Password ေတြကုိေတာ္ေတာ္ေလး သတိထားျပီးအသုံးျပဳေနၾကရေၾကာင္းျပန္လည္မွ်ေ၀ရင္း Password အသုံးျပဳမယ္ဆုိရင္ အေလးထား လုိက္နာသင့္တဲ့အခ်က္ေလးေတြနဲ႕ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္တစ္ခ်ိဳ႕ကုိေျပာျပေပးခဲ့ပါတယ္။

ကြန္ပ်ဴတာနွင့္သက္ဆုိင္ရာ Program တစ္ခုခုအတြက္Password တစ္ခုကုိအသုံးျပဳမည္ဆုိလွ်င္
• အနည္းဆုံးရက္(၆၀)တစ္ခါေလာက္ Password ေျပာင္းသင့္ေၾကာင္း
• Password ကုိအနည္းဆုံးစကားလုံးအေရအတြက္(၈)လုံး(၉)လုံးထားသင့္ေၾကာင္း
• Password တစ္ခုမွာ Upper Case, Lower Case နဲ႕Numeric စကားလုံးေတြ၊ Special Character ေတြျဖစ္တဲ့ (!,@,#...)စတာေတြေပါင္းျပီးေရးသင့္ေၾကာင္း
• Password ေပးတဲ့အခါမွာအလြယ္တကူသတိျပဳမိေစနုိင္တဲ့
• အသုံးျပဳသူအမည္(UserName ) တုိ႕
• ၀န္ထမ္းကုိယ္ပုိင္အမွတ္တုိ႕
• မိမိအမည္နွင့္သိကြ်မ္းရင္းနွီးသူတစ္ဦးဦးရဲ႕အမည္တုိ႕
• မိသားစုအမည္(ဒါမွမဟုတ္)နာမည္ေျပာင္တုိ႕
• လူမူဖူလုံေရးနံပါတ္တုိ႕
• ေမြးသကၠရာဇ္တုိ႕
• ကားနံပါတ္တုိ႕
• လိပ္စာတုိ႕
• ဖုန္းနံပါတ္တုိ႕
• မိမိဌာနအမည္တုိ႕
• မိမိျမိဳ႕(ဒါမွမဟုတ္)ရပ္ကြက္အမည္၊လမ္းအမည္တုိ႕
• ေက်ာင္းအမည္တုိ႕၊ေက်ာင္းေဆာင္ပုဒ္တုိ႕
• အေရာင္တုိ႕၊အစားအေသာက္အမည္တုိ႕
• ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့အမည္တုိ႕
• သုံးျပီးသား Password တုိ႕
စတာတာေတြကုိ ေရွာင္ရွားဖုိ႕နဲ႕မိမိကလြဲလုိ႕က်န္တဲ့သူေတြကုိ Password မသိရွိနုိင္ဖုိ႕လုံျခံဳတဲ့နည္းလမ္း ေတြနဲ႕အသုံးျပဳဖုိ႕၊အသုံးျပဳတဲ့ Password ေတြမ်ားတယ္ဆုိရင္လည္းလွ်ိ႕၀ွက္တဲ့အစီအစဥ္နဲ႕သိမ္းဆည္းထားဖုိ႕ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူကုိရွင္းျပလုိက္တဲ့အခါမွာေတာ့” အေတာ္ပဲသူငယ္ခ်င္းေရ၊မနက္ျဖန္ေတာင္တုိ႕ကုမၸဏီက ထူေထာင္ထားတဲ့ Customer နဲ႕ Stock Database ေတြကုိဘယ္သူေတြကုိေပးသိမယ္၊ဘယ္သူ႕ဘယ္လုိပုံစံနဲ႕ Password ေတြထားမယ္ဆုိတာေဆြးေနြးဖုိ႕ရွိတယ္၊မင္းေျပာတဲ့ Password Guideline ေလးေတြကေတာ္ေတာ္ အသုံး၀င္နုိင္မယ္လုိ႕ထင္တယ္၊ေက်းဇူးပဲသူငယ္ခ်င္း” ဆုိတဲ့စကားေလးအျပီးမွာပဲကြ်န္ေတာ္လည္းသူ႕ကုိ နဳတ္ဆက္ထြက္ခြာခဲ့ျပီးေအာက္မွာအသင့္ေစာင့္ေနတဲ့ကားေပၚတက္လုိက္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။

UNO(အုိင္တီခရီးသည္)

သတင်းအချက်အလက်လုံခြုံဖို့ Password ပေးတာဂရုစိုက်စို့
(သတင်းအချက်အလက်နှင့်ကွန်ယက်လုံခြုံရေးအပိုင်း(၃))

“ဖြောင်းဖြောင်း…..ဖြောင်းဖြောင်း”
ညနေခင်းတစ်ခုမှာကျွန်တော်လည်းအလုပ်နည်းနည်းပါးူတာနဲ့အိမ်စောစောပြန်ပြီးမရောက်တာကြာပြီဖြစ်တဲ့ ကျောင်းနေဖက်သူငယ်ချင်းတစ်ဦးရဲ့ရုံးခန်းထဲကိုတံခါးဖွင့်အဝင်မှာကြားလိုက်ရတဲ့အသံတွေပဲဖြစ်ပါတော့တယ်၊ ထိုသူငယ်ချင်းဖြစ်သူမှာကျွန်တော်နဲ့မန္တလေးတက္ကသိုလ်အတူတူတက်ရောက်ခဲ့ပြီးအခုတော့ရန်ကုန်သူတစ်ဦး နှင့် အိမ်ထောင်ကျကာကိုယ်ပိုင်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုနဲ့အဆင်ပြေအခြေကျနေသူတစ်ဦးပဲဖြစ်ပါတယ်၊ အလုပ် တာဝန်၊ မိသားစုတာဝန်ကိုယ်စီနဲ့မို့သာရေးနာရေးကိစ္စတွေလောက်ပဲတွေ့ဖြစ်ကြတာမို့ ကြံုကြိုက် တုန်းအလည်အပါတ်ဝင်ရင်းထွေရာလေးပါး၊ရှေးဟောင်းနှောင်းဖြစ်တွေပြောကြဖို့လာခဲ့တာပဲဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်တော်လည်းတံခါးကိုတွန်းဖွင့်ဝင်လိုက်ရင်းသူငယ်ချင်းဘာတွေများဖြစ်နေလည်းလို့ကြည့်လိုက်တဲ့အခါမှာ တော့သူ့ကိုစားပွဲပေါ်မှာရှိတဲ့ကွန်ပျူတာရှေ့မှာအကျအနထိုင်ပြီး Keyboard ကနေတစ်ခုခုကိုအသည်းအသန် ရိုက်နေတာကိုတွေလိုက်ရပါတော့တယ် ၊ ဒါနဲ့ကျွန်တော်လည်း” သူငယ်ချင်းမင်းဘာတွေအသည်းအသန်ရိုက် နေတာလည်း Keyboard မကောင်းရင်လည်းဘာမှတန်ဖိုးရှိတာမဟုတ်ဘူး၊အသစ်လဲလိုက်ပါလား၊သူများတွေ ကြားရင်အခန်းထဲမှာတစ်ခုခုဖြစ်နေတဲ့အတိုင်းပဲ “ လို့ကို်ယ့်ဗီဇအတိုင်းဆရာလုပ်လိုက်တဲ့အခါမှာတော့သူက “မင်းကတော့ကျောင်းဆရာလို့မပြောရဘူး၊ဘယ်သူ့ကိုတွေ့တွေ့ဆရာလုပ်ဖို့ပဲစဉ်းစားနေတော့တာပဲ၊ငါ့ ကွန် ပျူတာကဘာမှမဖြစ်ဘူး Keyboard ကလည်းအကောင်းကြီးရှိသေးတယ်၊အခု Facebook သုံးဖို့ Password ရိုက်နေတာကွ၊မင်းကဘာမှလည်းမသိဘဲနဲ့” လို့ပြန်ပြောလိုက်တော့ကျွန်တော်လည်းအံ့သြသွားပြီးသူငယ်ချင်း ရယ် Facebook သုံးဖို့ Password ရိုက်တာများလူသတ်နေတဲ့အတိုင်းပဲ၊နေပါအုံးမင်းက Password ကိုဘာ တွေများခက်ခက်ခဲခဲပေးထားလို့အသဲအသန်ရိုက်နေရတာလည်းလို့အတွန့်တက်လိုက်တဲ့အခါမှာတော့သူပြန်ပြောလိုက်တဲ့စကားအပြီးမှာကျွန်တော်လည်းပါးစပ်အဟောင်းသားဖြစ်သွားပါတော့တယ်
သူပြန်ပြောလိုက်တာကတော့ “ ငါက Facebook Password ကိုဘာမှလည်းခက်ခက်ခဲခဲပေးထားတာ မဟုတ်ဘူး၊ငါ့ယောက်ဖကြီးရဲ့နံမည်ကိုပဲပေးထားတာကွ၊သူ့နာမည်ကနဲနဲရှည်နေတာရယ်သူ့ကိုယ်လည်း ကြည့်မရတာနဲ့အသံအကျယ်ကြီးမြည်အောင်ရိုက်နေတာ၊မင်းစဉ်းစားကြည့်လေ ငါကသူ့ညီမနဲ့ချစ်သူတွေ ဖြစ်အိမ်ထောင်ကျတော့ဆံထုံးနောက်ယောင်ပါရန်ကုန်ကိုလိုက်လာရတယ်၊ပြီးတော့သူ့အမေကြီးကလည်း ကျမ်းမာရေးသိပ်မကောင်းတော့သမီးလေးကိုမခွဲနိုင်ဘူးဆိုပြီးသူတို့အိမ်မှာလိုက်နေတော့ယောက္ခမအိမ်တက် သမက်မျက်နှာငယ်ဆိုသလိုဇနီးဖြစ်သူနဲ့အဆင်ပြေပေမဲ့နေရထိုင်ရတာသိပ်မလွတ်လပ်ဘူးပေါ့ကွာ၊ပြီးတော့ ယောက္ခမကြီးကကျမ်းမာရေးမကောင်းတော့ငါ့မှာအလုပ်တစ်ဖက်နဲ့အိမ်ကိစ္စတွေဝိုင်းပြီးကူပေးနေရတာပေါ့၊ အိမ်အလုပ်ကူရတာပြသာနာမရှိပါဘူး၊ငါလည်းအိမ်ထောင်မကျခင်ကမိသားစုတာဝန်တွေယူခဲ့ရတာမင်းသိနေ တာပဲဆိုးတာကတော့သူ့အကိုပဲငါ့လူရေ၊ သူကဇနီးဖြစ်သူထက်အသက်(၅)နှစ်လောက်ကြီးပြီး အငြိမ်းစား ယူထားတဲ့လူပျိူကြီးဆိုတော့တနေ့တနေ့ဟိုဟာပြောလိုက်ဒီဟာပြောလိုက်နဲ့နားကိုကောင်းကောင်းမနေရဘူး၊ ငါ့မလဲမိန်းမမျက်နှာရှိတော့တစ်ခါတလေပြန်ပြောချင်ပေမဲ့မကောင်းတတ်တော့အောင့်အီးသည်းခံနေရတာဟိုတရက်ကဆိုသူပြောတဲ့အပေါက်ကငါပဲမဟုတ်တာတွေအကုန်လုပ်ပြီးအိမ်မှာဟန်ဆောင်နေသလိုမျိုးမင်းပဲစဉ်းစား ကြည့်ဘယ်လောက်ရိုက်ချင်စရာကောင်းလဲ၊ဒါကြောင့်ငါလည်းစကားနည်းရန်ဆဲသူ့ကို်တော့ဘာမှပြန်ပြော မနေတော့ပဲရုံးမှာသုံးတဲ့ Facebook Account ကိုသူ့နာမည်နဲ့ Password လုပ်ပြီးအိမ်မှာသူပြောလိုက်တာတွေ တစ်ခုခုကိုပြန်သတိရမိတိုင်းအခုလိုပဲ Password ကိုခပ်နာနာလေးရိုက်ပြီးဖွင့်နေတာဟေ့ “ ပဲဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်တော်လည်းပထမတော့အံ့သြသွားရာကနေဝါးလုံးကွဲရယ်ချလိုက်ပြီးသူ့မျက်နှာကိုတည့်တည့်ကြည့်ကာ “ ဖြစ်မှဖြစ်ရလေသူငယ်ချင်းရယ်၊မင်းယောက်ဖကြီးကိုဒီလောက်ချစ်မှန်းငါလည်းအခုမှပဲသိရတော့တယ်၊ ချစ်တာတော့ချစ်ပေါ့ကွာ၊ဒါပေမဲ့အခုလို Password ပေးတာတော့မကောင်းပါဘူး၊ Password ဆိုတာ သတိထား မိလွယ်တဲ့နာမည်၊သင်္ကေတ၊ရက်စွဲ လိုဟာမျိုးတွေကိုမပေးရဘူး၊ မင်းတို့လိုစီးပွားရေး လုပ်ငန်း ရှင်တွေ၊ ထင်ရှား ကျော်ကြားတဲ့သူတွေအတွက်သတင်းအချက်အလက်တွေပေါက်ကြားနိုင်မဲ့ အန္တရာယ်ရှိ တယ်လို့” ပြောလိုက်မှ ကျွန်တော့ကိုမျက်နှာငယ်လေးနဲ့ပြန်ကြည့်ရင်း “ ဒါဆို Password ပေးတဲ့အခါ ဘယ်လိုဟာတွေပေးရမယ်၊ ဘယ်လိုဟာတွေကိုမပေးသင့်ဘူးဆိုတဲ့ဆောင်ရန်ရှောင်ရန်လေးတွေပြောပါအုံး ဘော်ဒါကြီးရယ်မင်းကို ဆရာ တင်ပါတယ်” လို့ပြောလာတော့ ကျွန်တော်လည်း ဆရာကြီးအိုက်တင်နဲ့ သိထားသမျှလေးတွေ ကိုလိုရှင်းတိုရှင်း အောက်မှာဖေါ်ပြပေးထားတဲ့ အတိုင်းပြန်ပြီး ဖေါက်သည်ချလိုက် ရပါတော့တယ်။
Password(စကားဝှက်) ဆိုတာအသုံးပြုဖို့အလွယ်ကူဆုံး၊ကုန်ကျစရိတ်အနည်းဆုံးဖြစ်ပေမဲ့ပေါက်ကြားနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းတွေနဲ့စိတ်မချရတာတွေလည်းများတော့လုပ်ငန်းကြီးတွေမှာ Password အသုံးပြုမူအတွက် Policy တွေချမှတ်ပြီးအဲဒီမူဝါဒတွေအတိုင်းလိုက်နာကျင့်သုံးကြရပါတယ်၊ အခုဆိုရင်လုပ်ငန်းတိုင်းနီးပါးမှာအိုင်တီ၊ အင်တာနက်၊ Database နဲ့ Information System တွေအသုံးပြုနေကြပြီဖြစ်လို့ Passwrod တွေကို Computer Log-On အတွက်၊ အင်တာနက်အသုံးပြုဖို့အတွက်၊ email Password၊ Database Access Password နဲ့ Information Systems တွေအသုံးပြုကြတဲ့အခါအသုံးပြုသူရဲ့အဆင့် User Right တွေ ပေါ်မှာမူတည်ပြီး Password Policy တွေချမှတ်အသုံးပြုနေကြတာဖြစ်ပါတယ်၊တစ်ချို့လုပ်ငန်းအဖွဲ့အစည်း တွေမှာဆိုရင် email Account တင်(၃)(၄)ခုရှိတာဖြစ်တဲ့အတွက် Password တွေကိုတော်တော်လေး သတိထားပြီးအသုံးပြုနေကြရကြောင်းပြန်လည်မျှဝေရင်း Password အသုံးပြုမယ်ဆိုရင် အလေးထား လိုက်နာသင့်တဲ့အချက်လေးတွေနဲ့ဆောင်ရန်ရှောင်ရန်တစ်ချို့ကိုပြောပြပေးခဲ့ပါတယ်။

ကွန်ပျူတာနှင့်သက်ဆိုင်ရာ Program တစ်ခုခုအတွက်Password တစ်ခုကိုအသုံးပြုမည်ဆိုလျှင်
• အနည်းဆုံးရက်(၆၀)တစ်ခါလောက် Password ပြောင်းသင့်ကြောင်း
• Password ကိုအနည်းဆုံးစကားလုံးအရေအတွက်(၈)လုံး(၉)လုံးထားသင့်ကြောင်း
• Password တစ်ခုမှာ Upper Case, Lower Case နဲ့Numeric စကားလုံးတွေ၊ Special Character တွေဖြစ်တဲ့ (!,@,#...)စတာတွေပေါင်းပြီးရေးသင့်ကြောင်း
• Password ပေးတဲ့အခါမှာအလွယ်တကူသတိပြုမိစေနိုင်တဲ့
• အသုံးပြုသူအမည်(UserName ) တို့
• ၀န်ထမ်းကိုယ်ပိုင်အမှတ်တို့
• မိမိအမည်နှင့်သိကျွမ်းရင်းနှီးသူတစ်ဦးဦးရဲ့အမည်တို့
• မိသားစုအမည်(ဒါမှမဟုတ်)နာမည်ပြောင်တို့
• လူမူဖူလုံရေးနံပါတ်တို့
• မွေးသက္ကရာဇ်တို့
• ကားနံပါတ်တို့
• လိပ်စာတို့
• ဖုန်းနံပါတ်တို့
• မိမိဌာနအမည်တို့
• မိမိမြို့(ဒါမှမဟုတ်)ရပ်ကွက်အမည်၊လမ်းအမည်တို့
• ကျောင်းအမည်တို့၊ကျောင်းဆောင်ပုဒ်တို့
• အရောင်တို့၊အစားအသောက်အမည်တို့
• ထင်ရှားကျော်ကြားတဲ့အမည်တို့
• သုံးပြီးသား Password တို့
စတာတာတွေကို ရှောင်ရှားဖို့နဲ့မိမိကလွဲလို့ကျန်တဲ့သူတွေကို Password မသိရှိနိုင်ဖို့လုံခြံုတဲ့နည်းလမ်း တွေနဲ့အသုံးပြုဖို့၊အသုံးပြုတဲ့ Password တွေများတယ်ဆိုရင်လည်းလျှိ့ဝှက်တဲ့အစီအစဉ်နဲ့သိမ်းဆည်းထားဖို့ သူငယ်ချင်းဖြစ်သူကိုရှင်းပြလိုက်တဲ့အခါမှာတော့” အတော်ပဲသူငယ်ချင်းရေ၊မနက်ဖြန်တောင်တို့ကုမ္ပဏီက ထူထောင်ထားတဲ့ Customer နဲ့ Stock Database တွေကိုဘယ်သူတွေကိုပေးသိမယ်၊ဘယ်သူ့ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ Password တွေထားမယ်ဆိုတာဆွေးနွေးဖို့ရှိတယ်၊မင်းပြောတဲ့ Password Guideline လေးတွေကတော်တော် အသုံးဝင်နိုင်မယ်လို့ထင်တယ်၊ကျေးဇူးပဲသူငယ်ချင်း” ဆိုတဲ့စကားလေးအပြီးမှာပဲကျွန်တော်လည်းသူ့ကို နုတ်ဆက်ထွက်ခွာခဲ့ပြီးအောက်မှာအသင့်စောင့်နေတဲ့ကားပေါ်တက်လိုက်လာခဲ့ပါတော့တယ်။

UNO(အိုင်တီခရီးသည်)

 

 

Categories: နည္းပညာ